Ünlü Uygur Ressam Prof. Gazi Ahmed -1 YAHYA AKSOY Dünyaca ünlü Uygur ressam,can dostum Prof. Gazi Ahmed aramızdan ayrıldı. Bu acı haber ta Urimçi'den Ankara'ya ve dünyanın her yanına ulaştı. Ailesi, Sevenleri,sanat dünyası yasta. İnsanlık bir büyük sanat ustasına veda etti. Unutulmaz eserleri,sakin, olgun ve üstün yetenekleri ile her zaman hatırlanacak, saygın, seçkin ,özgün ve özel bir insan olarak dünya resim sanatına imzasını atmış olan prof. Gazi Ahmed, tüm güçlükleri aşarak evrensel boyutlara ulaşmış ve sanat yeteğini kanıtlayarak, dünya resim tarihinde unutulmaz yerini almıştır. Gönüllerde ve eserlerde hep yaşayacaktır. Ruhu şad olsun. Ünlü Uygur ressam Prof.Gazi Ahmed,1935 yılında ÇHC Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin Kaşgar şehrinde doğdu. Urumçi Sincan Enstitüsü'nün Sanat Bölümü'nü bitirdi. Daha sonra mezun olduğu okulda öğretmenlik, okutmanlık yaptı.1986 yılında ise Prof.oldu.Öğretmenliğinin yanısıra ,profesyonel resim çalışmaları ve çeşitli sanat etkinliklerine katıldı. Dünyanın dört yanında nadide eserlerini sergiledi. Yaptığı resim çalışmalarını 1992 yılından itibaren Paris'te sürdüren Gazi Ahmed, Paris dönüşünde,Uygur folklorunu resim sanatı ile ifade eden çok sayıda ünlü yağlı boya tablodan oluşan eserlerini, Türkiye'de ilk kez 1994 yılı 15-21 Haziran tarihlerinde , o tarihlerde TC.Kültür Bakanlığı HAGEM Genel Müdürü Yahya Aksoy'un himayesinde, Ankara Kızılay Atatürk Bulvarı üzerinde bulunan SHÇEK Sanat Galerisi'nde sergiledi. Çok sayıda ressamın ve izleyicinin büyük ilgi ve takdiri ile karşılanan ressam Gazi Ahmed resim sergisi,ÇHC Ankara Büyükelçisi'nin de hazır bulunduğu törende, dönemin Kültür Bakanlığı Müsteşarı sayın Prof.Dr. Emre Kongar tarafından anlamlı bir konuşma ile açıldı.Ressamın gururu ve mutluluğu göklere çıktı. Uygur kültürünü çok yönlü ifade eden folklorik değerde ünlü bir tablosu 'da Kültür Bakanlığı arşivi için satın alındı. Daha sonra eserleri İstanbul'da sergilenen ressam Gazi Ahmed, ülkemizden unutulmaz anılarla Urumçi'ye uğurlandı. Hiçbir zaman unutmadı ve unutulmadı. Tarihi İpek yolu araştırmaları için 1992 yılında gittiğim Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde,Urumçi Devlet Üniversitesi ve Ressamlar Akademisi'nde görevli çok sayıda öğretim üyesi ve ressamla sohbetlerimiz oldu. Unutulmaz anılarım arasında özel ve seçkin bir yeri bulunan bu ziyarette, ressam Prof. Gazi Ahmed ile oğlu ressam Yarkun Gazi ve diğer ressamlarla tanışarak, Uygurlarda "kök meşrebi"- nevrûz geleneğini ve Uygurların halk kültürünü ve diğer tarihi geleneklerini yansıtan yağlı boya tabloları hayranlıkla, sevgiyle ve takdirle inceleme olanağı bulmuştum. Resim sanatının ,yerel değerleri evrensel boyutlara açmasına tanık olmuştuk. 2500 YIL EVVELİ TÜRK MUCİZESİ Karız: Eşsiz bir yeraltı su kanal sistemidir. 2500 Yıl önce Uygur Türkleri; yerçekiminden başka bir güç kullanmadan ve yerin altından suyu; Tanrı Dağlarının zirvelerinden başlayıp TURFAN HAVZASI'na kadar uzanan ve bu esnada Taklamakan; Çölü'nün 60 km. boyunca 110 m. altından geçiren ve toplamı 5100 km. uzunluğundaki karızları inşa etmişlerdir. Bu dev eser, bugün için bile bir mühendislik harikasıdır. (KAYNAK: Uygur Karızlarına Yolculuk) 1993 yılından itibaren Türkiye'de nevrûz kutlama afişlerinde ve broşürlerinde yaygın bir şekilde kullanılan "Çağdaş Uygur resminde nevrûz" tablosu,ünlü Uygur ressam Abdülkerim Nasreddin'e aittir. Tuvalde yemeni ve üzerinde dans eden Uygur erkek ve kadın yağlı boya tablosu ünlü Uygur ressam Yarkun Gazi'ye aittir. Üç yarışmacı ve bir hakemden oluşan Uygurların at üzerinde yarışlarını anlatan "post kapma-buzkaşi" geleneğini anlatan yağlı boya tablo ünlü ressam Gazi Ahmed'e aittir. Bu ünlü ressamlara ve diğerlerine ait yüzlerce tablo,Uygurların kültür mirası olarak,tarihe, kültüre, sanata ışık tutmakta ve Urumçi Ressamlar Akademisi Başkanı olarak,ükesinde ve dışında yıllardır üstün hizmetleri ile dünya resim tarihine damgasını vuran Prof.Gazi Ahmed'i sonsuzluğa uğurlarken, ağlayarak ama özlemle ve gururla selamlamaktalar.